Däp bolşy ýaly, tomsuň ortalarynda Milli Çöller, ösümlik we haýwanat dünýäsiniň hünärmenleri, ýagdaýyna we miwesine baha bermek we hasyllylygy çaklamak üçin ýabany hoz getirýän gyrymsy agaçlary barlaýarlar.

“Bitarap Türkmenistan” gazetinde habar berlişi ýaly, Mary welaýatynyň (günorta-gündogar bölegi) Serjhetabat sebitiniň çäginde Tedjen bilen Murgabyň çatrygynda ýerleşýän Badhyz depesinde köp günlük ekspedisiýa geçirildi. Serakhs etraby - Ahal derýasynyň günortasynda.

Bu ýerde biologlar biri-birine has ýakyn ýerde ýerleşýän iki sany pisse traktyny yzygiderli öwrenýärler. Kuşka derýasynyň gündogarynda Serhetabat (Kuşkinskaýa) bagy, 120 km günbatarynda bolsa Pulhatyn bagy (Badhyz döwlet goraghanasynyň bir bölegi) ýerleşýär. Bu iki massiwiň umumy meýdany takmynan 75,000 gektar. Bu sebitleriň hemmesi, ýabany dünýä, ösümlik dürlüligi we genetiki baýlyklar dünýäsiniň özboluşly bir bölegi hökmünde döwlet tarapyndan goralýar.

Uly meýdany wizual gözden geçirmek üçin meýdan syýahatyna gatnaşan her bir adam her gün takmynan 20 kilometr ýa-da ondanam köp ýöremeli ýa-da awtoulagda syýahat etmeli boldy. Umuman alanyňda, on müň gektar töweregi barlandy, bu ýylyň tebigy hadysalarynyň tebigaty sebäpli ortaça we pes hasyl berildi. Badhyzda ýazda güýçli ýagyş, şeýle hem ösümlikleriň ösýän möwsümine täsir edýän we ekin perspektiwalaryny peseldýän güýçli şemal we doň ýagýar.

Alymlar gysga dynç alandan soň, Syunt Hasardag daglyk ýeriniň ösümlik örtügindäki hozuň ýagdaýyny barlamak üçin ýurduň beýleki ujuna gitdiler. Bu ýerde şol bir adyndaky Döwlet goraghanasyna degişli ýerleri, şeýle hem hoz agaçlary bolan Ahal welaýatynyň Baherden sebitiniň we Balkan derýalarynyň Magtymguly etrabynyň tokaý kärhanalaryna baryp görmegi meýilleşdirýärler.

Biodürlüligi hasaba almak, tebigy ýerleri, tebigy ýadygärlikleri, şol sanda hozuň ýetişýän döwründe pisse savanna tokaýlaryny gözden geçirmek, deňeşdirme derňewi, ýurduň tebigy baýlyklarynyň ýagdaýyna we derejesine baha bermek üçin maglumatlaryň toplanmagyna goşant goşýar Çeşmäniň belleýşi ýaly, ekosistemalaryň ýaşaýyş güýji.